คุกกี้คือข้อมูลส่วนที่มองเห็นไม่ได้ซึ่งเว็บไซต์สามารถขอให้เบราว์เซอร์ของคุณจัดเก็บไว้บนคอมพิวเตอร์หรืออุปกรณ์มือถือของคุณ ในครั้งถัดไปที่คุณเยี่ยมชมเว็บไซต์เดียวกันนี้ เว็บไซต์สามารถขอให้เบราว์เซอร์อ่านคุกกี้เหล่านั้นได้ นั่นคือวิธีที่เว็บไซต์สามารถ “จดจำ” สิ่งต่างๆ เช่น ค่าปรับแต่ง สำหรับเว็บไซต์นั้นได้
คุกกี้ยังมีการใช้งานอีกอย่างหนึ่งคือเพื่อถ่ายโอนข้อมูลจากเว็บไซต์หนึ่งไปยังอีกเว็บไซต์หนึ่ง ตัวอย่างเช่น เว็บไซต์ขายสินค้าสามารถจัดเก็บข้อมูลเกี่ยวกับการสั่งซื้อของคุณไว้ในคุกกี้ และเปลี่ยนเส้นทางให้คุณไปยังเว็บไซต์ชำระเงินหรือเว็บไซต์บทวิจารณ์ได้ จากมุมมองของเว็บไซต์ คุกกี้ที่สร้างโดยเว็บไซต์ขายสินค้าจะเรียกว่า คุกกี้บุคคลที่สาม (third-party cookie) นอกจากนั้นยังมีไลบรารีเว็บหลายตัวที่นักพัฒนาใช้เพิ่มฟังก์ชันการทำงานให้กับเว็บไซต์ของนักพัฒนาเหล่านั้น และไลบรารีเหล่านี้ก็สามารถกำหนดคุกกี้บนอุปกรณ์ของคุณได้ด้วยเช่นกัน ถ้าคุกกี้ถูกกำหนดโดยไลบรารีที่อยู่คนละโดเมนกับโดเมนของเว็บไซต์ คุกกี้เหล่านั้นก็ถือเป็นคุกกี้บุคคลที่สามด้วยเช่นกัน
ไลบรารียอดนิยมนั้นถูกนำไปใช้โดยเว็บไซต์จำนวนมาก เมื่อคุณเยี่ยมชมเว็บไซต์ที่ใช้ไลบรารีเฉพาะตัว ไลบรารีนั้นสามารถกำหนดคุกกี้บนอุปกรณ์ของคุณได้ ถ้าคุณเยี่ยมชมเว็บไซต์อื่นที่ใช้ไลบรารีเดียวกันนี้ ไลบรารีนั้นจะสามารถอ่านคุกกี้ที่ถูกกำหนดไว้ตอนคุณเยี่ยมชมเว็บไซต์ก่อนหน้าได้ คุกกี้บุคคลที่สามเหล่านี้ซึ่งกำหนดและอ่านโดยไลบรารีต่างๆ จากเว็บไซต์หลายแห่งนี้เรียกว่า คุกกี้ข้ามไซต์ (cross-site cookie)
สารบัญ
คุกกี้ข้ามไซต์
มีเหตุผลหลักอยู่สองอย่างที่เว็บไซต์และไลบรารีต่างๆ ใช้คุกกี้ข้ามไซต์ ซึ่งได้แก่
- การติดตามข้ามไซต์ (cross-site tracking): นี่เป็นเหตุผลที่พบบ่อยที่สุดเท่าที่เคยพบมาของการใช้คุกกี้ข้ามไซต์ ตัวติดตามจะใช้คุกกี้ข้ามไซต์เพื่อรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับเว็บไซต์ที่คุณเยี่ยมชมและส่งข้อมูลเหล่านั้นไปยังบริษัทอื่นๆ โดยมักมีวัตถุประสงค์เพื่อการโฆษณา เมื่อคุณรู้สึกว่ามีโฆษณาติดตามคุณไปทุกที่ขณะที่เรียกดูเว็บ สิ่งนี้เป็นผลมาจากการติดตามข้ามไซต์ ถ้าตัวติดตามเดียวกันมีอยู่บนไซต์หลายแห่ง ตัวติดตามนั้นสามารถสร้างโปรไฟล์เกี่ยวกับตัวคุณที่สมบูรณ์ยิ่งขึ้นได้เมื่อเวลาผ่านไป
- คุกกี้เพื่อการทำงาน (functional cookie): เว็บไซต์บางแห่งจะพึ่งพาคุกกี้เหล่านี้เพื่อให้ทำงานได้อย่างถูกต้อง ตัวอย่างเช่น เว็บไซต์บางแห่งอาจต้องการการเข้าถึงคุกกี้ข้ามไซต์เพื่อให้คุณใช้บริการของทางเว็บไซต์ในการลงชื่อเข้าใช้อีกเว็บไซต์หนึ่ง (อย่างเช่น การเข้าสู่ระบบด้วย Facebook) หรือเพื่อประมวลผลการชำระเงินสำหรับเว็บไซต์นั้น (อย่างเช่น Amazon Pay)
คุณลักษณะการป้องกันการติดตามแบบพิเศษของ Firefox จะปิดกั้นคุกกี้จากตัวติดตามข้ามไซต์ และแยกคุกกี้ออกจากคุกกี้บุคคลที่สามอื่นๆ ทั้งหมด ซึ่งจะช่วยป้องกันไม่เห็นเว็บไซต์อื่นๆ มองเห็นกิจกรรมการเรียกดูของคุณบนเว็บไซต์หนึ่งได้ เมื่อต้องการเรียนรู้เพิ่มเติม ให้ดูที่ Enhanced Tracking Protection in Firefox for desktop และ SmartBlock for Enhanced Tracking Protection
การจัดการคุกกี้ข้ามไซต์
ขณะที่คุกกี้ข้ามไซต์จากตัวติดตามนั้นถูกปิดกั้นใน Firefox ตามค่าเริ่มต้น ไซต์อาจส่งสัญญาณไปยังเบราว์เซอร์ว่าต้องการใช้คุกกี้เหล่านั้นเพื่อการทำงานที่สำคัญ ในกรณีนี้ Firefox จะยอมให้เว็บไซต์บุคคลที่สามใช้คุกกี้ข้ามไซต์ใน 5 ครั้งแรก (หรือสูงสุด 1% ของจำนวนไซต์ที่คุณเยี่ยมชมในวาระหนึ่งซึ่งจะไม่ซ้ำกัน แล้วแต่ว่าปริมาณใดจะมีขนาดใหญ่กว่ากัน) โดยไม่เตือนคุณให้ทราบ หลังจากนั้น Firefox จะเตือนคุณให้ปิดกั้นคุกกี้เหล่านี้ ถ้าไม่มีความยินยอมจากคุณ Firefox จะปิดกั้นคุกกี้เหล่านี้ตั้งแต่จุดนั้นเนื่องจากไซต์ที่ร้องขอเข้าถึงคุกกี้ดังกล่าวเป็นจำนวนหลายครั้งอาจจะเป็นตัวติดตาม
บุคคลที่สามจะสามารถแสดงพรอมต์ (prompt) หรือข้อความเตือนให้คุณได้ก็ต่อเมื่อคุณโต้ตอบกับเว็บไซต์ที่คุณเรียกดู ตัวอย่างเช่น ถ้าคุณเยี่ยมชม dog.com แล้วเลือกช่องกรอกข้อมูลการชำระเงิน คุกกี้ข้ามไซต์ของ Amazon Pay อาจได้รับอนุญาตให้อำนวยความสะดวกในการทำธุรกรรมนั้นได้ หลังจากนั้น Firefox จะถามคุณว่าต้องการอนุญาตคุกกี้เหล่านั้นต่อไปหรือไม่
คุณสามารถดูแผง "การกำหนดสิทธิ์" เพื่อดูได้ว่าเว็บไซต์ได้รับอนุญาตให้ใช้คุกกี้หรือถูกปฏิเสธไม่ให้ใช้คุกกี้ โดยคลิกไอคอนการกำหนดสิทธิ์ ในแถบที่อยู่
ปฏิเสธการเข้าถึง
ถ้าคุณปฏิเสธคำร้องขอ บุคคลที่สามจะไม่สามารถใช้คุกกี้บุคคลที่สามระหว่างวาระนั้นได้ ถ้าคุณเรียกหรือโหลดหน้าใหม่ บุคคลที่สามอาจแสดงพรอมต์ให้คุณอีกครั้ง
เพิกถอนการเข้าถึง
จากแผง "การกำหนดสิทธิ์" สำหรับไซต์ คุณสามารถคลิก ✕ เพื่อเพิกถอนสิทธิ์การเข้าถึงคุกกี้ที่เคยอนุญาตมาก่อนได้
การเข้าถึงอัตโนมัติ
Firefox จะอนุญาตเว็บไซต์บุคคลที่สามให้ใช้คุกกี้ข้ามไซต์บนเว็บไซต์ที่คุณเยี่ยมชมจำนวนห้าแห่งแรกหรือประมาณจำนวนดังกล่าว ตัวอย่างเช่น Amazon Pay จะสามารถใช้คุกกี้บน Old Navy, Blick, dog.com และไซต์อื่นๆ อีกจำนวนหนึ่งได้โดยไม่ต้องขอสิทธิ์จากคุณก่อน
ถ้าบุคคลที่สามยังใช้คุกกี้ข้ามไซต์บนไซต์หลายแห่งต่อไป นี่จะกลายเป็นสัญญาณให้กับ Firefox ว่าบุคคลที่สามดังกล่าวอาจเป็นตัวติดตาม ในกรณีนั้น บุคคลที่สามอาจจะต้องแสดงพรอมต์เพื่อเตือนคุณให้ขอสิทธิ์เพื่อใช้คุกกี้ข้ามไซต์
นอกจากนี้ ยังมีกฎอื่นๆ (หรือที่เรียกว่า “ฮิวริสติก” (heuristics)) ที่จะทำให้ Firefox มอบสิทธิ์เข้าถึงคุกกี้ข้ามไซต์ให้กับเว็บไซต์บางแห่งเป็นการชั่วคราวได้ กฎเหล่านี้ออกแบบมาเพื่อกรณีการใช้งานพิเศษ เช่น บริการ Single-Sign-On และมักจะต้องการการโต้ตอบพิเศษบางอย่าง เช่น การเปลี่ยนเส้นทางระดับบนสุด หรือการโต้ตอบโดยผู้ใช้ ทำให้ตัวติดตามใช้ประโยชน์จากกฎเหล่านั้นได้ยาก